Ресей елінде инфляция 1998 жылғы қаржы дағдарысынан бері болмаған деңгейге көтерілді. 25 наурыздағы жағдай бойынша елдегі инфляция 6,4% — ға дейін өсті деп жазады The economist. Бұл туралы Qarazhat.kz хабарлайды.
Желтоқсан айында Ресей президенті Владимир Путин инфляция Ресей экономикасы мен азаматтары үшін «басты проблема» екенін айтқан еді. Бүгінгі таңда елдің ең үлкен қайғысы — оның Украинаға басып кіруі және соның нәтижесінде мыңдаған сарбаздың опта болуы. Бірақ инфляция ешқайда кеткен жоқ. Керісінше, соғыс оны 1998 жылғы Ресейдегі қаржы дағдарысынан кейін бұрын-соңды болмаған деңгейге көтерді.
23 наурызда Үкімет 18 наурыздан жеті күн бұрын тұтыну бағалары 1,9% — ға өскенін хабарлады, оның алдындағы екі аптада бағалар 2,1% және 2,2% өскен болаты. Жалпы алғанда, соғыстың алғашқы 21 күнінде елде инфляция 6,4% құрады. Сонымен қатар, инфляция индексі бірнеше апта бойы өзгеріссіз қалатын жылу мен бензин бағаларына айтарлықтай салмақ береді. Егер олар әлемдік нарықтардағы жанармай құнына сәйкес өссе, инфляция одан да жоғары болар еді.
Өсіп келе жатқан сұраныс пен ұсыныстың қысқаруы маңызды рөл атқарды. Соғыс басталған кезде бойын үрей билеген ресейліктер қант, ұн және қарақұмық сияқты негізгі тағамдарды жаппай сатып ала бастады. Nielseniq зерттеу компаниясының дерегінше 21 ақпан мен 6 наурыз аралығында қант, жарма және басқа да тез бұзылатын тауарлардың бөлшек саудасы өткен жылмен салыстырғанда 46% — ға өскен. Ғаламторда тез таралған вирустық суреттерден көргеніміздей азық-түлік үшін таласып жатқан сатып алушылар тудырған дүрбелең Үкіметт «әлеуметтік маңызды тауарлар»деп санайтын заттардың тапшылығына әкелді.
Батыс санкциялары күшіне енгенге дейін инфляцияның одан да үлкен қозғаушы күші Ресейде өндірілмейтін тауарларды сатып алуда қиындықтар туындауы мүмкін. Сонымен қатар, санкцияларға қарамастан, ел импорттайтын барлық нәрсе қымбаттады, өйткені рубль долларға қатысты құнының үштен бір бөлігін жоғалтты. Соғыс басталғаннан бері ресми статистика смартфондардың бағасы 18% — ға, шетелдік көліктерде — 27% — ға, ал теледидарларда-33% — ға өскенін көрсетті. Үкімет соғысқа қатысты таратып жатқан жалған насихатын ескере отырып, оның экономикалық статистикасына қатысты скептицизмін ақтап алуға болады. Алайда, интернетте сатылатын тауарлардың бағасын бақылайтын америкалық PriceStats компаниясының тәуелсіз бағалауы іс жүзінде инфляцияның баяу көтерілгенін көрсетеді, бұл Ресей деректерінің жалған емес екенін растайды.
Үкімет экспорттаушылардан шетел валютасының 80% — ын оны алған күннен бастап үш күн ішінде сатуды талап етіп, рубльді тұрақтандыруға тырысты. Ресейдің орталық банкі (РФ ОБ) сондай-ақ елдің тәуелсіз қарызын сатып ала бастады және базалық пайыздық мөлшерлемені 20% — ға дейін көтерді. Алайда, осы «инфляцияның уақытша, бірақ еріксіз кезеңінің» себептерін көрсететін мәлімдемесінде банк Батыс санкцияларынан туындаған импорттық тауарлар тапшылығын жоққа шығарды.
Наурыз айының басында РФ ОБ экономикалық сарапшылармен сауалнама жүргізді. Олар 2022 жылы орта есеппен Ресей ЖІӨ 8% — ға, ал инфляция 20% — ға төмендейді деп болжады. Биылғы жылы баға жалпы 8% — ке өскендіктен бұл болжам орындалуы үшін инфляция 2022 жылдың соңына дейін қазіргі деңгейінің жетіден біріне дейін төмендеуі тиіс.
Дереккөздер: Росстат; State Street Global Markets, PriceStats; The Economist
Photo by The Economist