Халықаралық қаржы институтының деректері бойынша (Institute of International Finance, IIF) қараша айының соңында emerging markets (дамушы елдердің нарықтары)акциялары мен облигацияларының нарығында (Қытайды есепке алмағанда) 2020 жылғы наурыздан бастап алғаш рет резидент еместер тарапынан инвестицияны әкету басталды.
Инвесторлар көптеген дамып келе жатқан экономикалар келесі жылы пандемиядан коронавирустың жаңа штаммының таралуы мен АҚШ-тағы ставкалардың өсуін күту жағдайында қалпына келмеуі мүмкін деген қорқыныштан активтерден қаражатын алып кетуде.
IIF аға экономисі Робин Брукс:» инвесторлардың дамушы елдердің нарықтарымен жұмыс істеуге ынталы емес екенін көріп отырмыз», — деді.
«Бұл Түркия сияқты жеке мысалдарға ғана қатысты емес», онда лира бағамы құлдырады соңғы апталарда елдің орталық банкі инфляцияның күрт өсуіне қарамастан ставкаларды көтеруді жалғастырғаннан кейін, деді ол.
«Омикрон» штаммы вакцинация деңгейі төмен елдерге көбірек әсер етеді, ал төтенше нарықтардың көпшілігінде бұл пайыз шекті мәннен 70-80% төмен, содан кейін S&P есебіне сәйкес ұжымдық иммунитет туралы айтуға болады.
IIF мәліметтері бойынша, дамушы экономикалардың акциялары мен облигацияларына шетелдік инвестициялардың ағыны 2020 жылдың 4-ші тоқсанында ең жоғары деңгейге жетті және содан бері төмендеді, бірақ ағымдағы тоқсанға дейін оң болды.
Сонымен қатар, Бразилия, Үндістан және Оңтүстік Африка пандемия кезінде экономиканы ынталандыру бағдарламаларын қаржыландыру үшін сыртқы және ішкі нарықтардан белсенді қарыз алды. Сонымен бірге, өткен жылы өсіп келе жатқан қарыздың бюджет көрсеткіштеріне әсері туралы ерекше алаңдаушылық байқалмады, дейді BNP Paribas (PA:BNPP) экономисі Луис Пейшоту, «қарыздың ЖІӨ-ге қатынасы 10 пайыздық тармаққа көтерілгенше ештеңе білдірмейді». Енді нарыққа қатысушылар Чили, Мексика, Польша және Үндістан сияқты елдердің тәуелсіз рейтингтерінің төмендеуіне қатысты қаупке бас қатыруда, деп атап өтті экономист.
Дамушы нарықтарға қосымша қысым АҚШ Федералды резерві ақша-кредит саясатын қатаңдату қарқынын жеделдетуі әсерінен де күшеймек. Бұл доллардың нығаюына әкелуі мүмкін, яғни сыртқы қарызға қызмет көрсету құны артады және шетелдік инвесторлар үшін emerging markets активтерінің тартымдылығын төмендетеді.
Дамушы елдердің MSCI қор индексі жыл басынан бері долларлық мәнде 4% — ға төмендеді, ал дамыған экономикалар үшін ұқсас индикатор 19% — ға өсті. JPMorgan индексі жергілікті валюталардағы emerging markets (дамушы елдердің нарықтары) облигацияларын қадағалайтын ұқсас динамиканы көрсетеді.
